Blockchain Oracle’larına Neden İhtiyacımız Var?
İçindekiler
Blockchain Oracle’larına Neden İhtiyacımız Var? adlı konu başlığımızı NFXHaber olarak bu makalemizde cevap vereceğiz. Birçok Blockchain uygulaması, gerçek dünya ve zincir dışı harici verilerle etkileşim gerektirmektedir. Bu veriler, gerçek hayattaki spor müsabakalarının puanlarından hava koşullarına kadar her şeyi temsil edebilmektedir. Fakat Blockchain’leri harici verilere erişemez. Özellikle güvenli, güvenilir ve kurcalamaya karşı korumalı işlemler sağlayabilmek için kasıtlı olarak kapalı sistem tasarlanmıştır. Tam bu noktada bir Blockchain oracle devreye girmektedir. Proje dışsal verileri Blockchain ağlarıyla birleştiren bir uygulamadır.
Kehanet Çeşitleri:
Her şeyden önce, kahinler iki yönde çalışabilmektedir. Özellikle gelen oracle’lar harici verileri çekmektedir. Ayrıca bunları akıllı sözleşmelere besler. Daha sonra giden oracle’lar ters yönde çalışmaktadır. Blockchain’de gerçekleşen olayları dış dünyaya itmektedir. Ayrıca oracle’lar, donanım ve yazılım oracle’ları olarak da sınıflandırılabilmektedir. Donanım oracle’ları, verileri fiziksel dünyadan aktarır. Örnek olarak; tedarik zinciri operasyonlarında RFID veya NFC etiketlerinden veri okumak için uygulanabilmektedir. Özellikle yazılım kahinleri, akıllı sözleşmelere zincir dışı, fakat yine de dijital veriler göndermektedir.
Kehanet Problemi:
Oracle’ları merkezi ve merkezi olmayan olarak gruplanabilmektedir. Özellikle merkezi bir kahin, tek bir varlık tarafından kontrol edilen bir kahindir. Bu çeşit bir kahin yalnızca bir kaynağa bağlı olduğundan işlemler çok hızlı olabilmektedir. Aynı zamanda, merkezi oracle’lar, sunucu arızaları sebebiyle doğruluk eksikliği ve kullanılamama problemleri yaşayabilmektedir.
Aynı zamanda zincir üstü ağlarla dış kaynaklar arasında köprü kurmak için merkezi oracle’ların kullanılmasından kaynaklanabilen bu çeşit problemler çoğunlukla Blockchain’in oracle problemi denir. Bu sebeple, güvenilir, kurcalamaya dayanıklı ve sansüre karşı dayanıklı bir internet için merkeziyetsiz bir Web3’e ihtiyacımız olduğu gibi, dış dünyayı Blockchain’e bağlamak için kullandığımız oracle’lar da merkeziyetsiz bir yapıya sahip olmalıdır. Aksi durumda, yanlış ve taraflı verilere güvenme riski olmaktadır.
Merkeziyetsiz bir oracle, harici veriler üzerinde Blockchain’e göndermeden önce fikir birliği oluşturan dağıtılan bir eşler arası ağdan birden fazla veri kaynağı kullanmaktadır. Bu sayede, daha yüksek güvenlik ve doğruluk seviyelerini kolaylaştırmaktadır.
Blockchain Oracle’larına Neden İhtiyacımız Var? Merkeziyetsiz Blockchain Oracle Projeleri:
Piyasadaki en popüler Blockchain oracle çözümü Chainlink’tir. Bu makaleyi yazarken, projenin yerel kripto para birimi LINK, Coingecko verisi başına 3,7 milyar dolarlık piyasa değeri ile 1 numaralı oracle kripto paradır. Kripto şirketleri, akıllı sözleşme verilerini fiyat verileri, ödeme sağlayıcıları, tıbbi veriler, doğrulanabilen rastgelelik, otomasyon işlevleri ya da harici API’lerle herhangi bir Blockchain’deki akıllı sözleşme verilerini bağlayabilmek adına Chainlink çözümlerini kullanabilmektedir.
Piyasadaki değerlere göre en iyi diğer Blockchain oracle çözümleri arasında, teşvikle uyumlu likidite madenciliği ve DAO fon yaratma için Oracle entegrasyonlarını sağlayan UMA ve şeffaflığı artırmak için veri beslemeleri olarak işaretler sağlayan API3 ve web API’lerini herhangi bir Blockchain uygulamasına bağlayabilmek için airnode ara katman yazılımları sağlayan API3 yer almaktadır.