Vadeli Altın Kontratları Nelerdir? Nasıl İşlem Yapılır?

Altına yatırım yapmanın avantajlı alternatiflerinden biri olan VİOP’ta işlem gören vadeli kontratlar hakkında bilgileri bu içeriğimizde sizler için ele aldık.

Altın yatırımı, Borsa İstanbul güvencesi altında VİOP’ta yapılabilmektedir. Bu piyasada işlem gören vadeli altın kontratları, yatırımcılara pek çok avantaj sunarak kazanç sağlar.

Özellikle yeni nesil yatırımcılar, kaldıraçlı işlemler gibi özelliklerden faydalanabilmek için bu araçlara yönelmektedir. Fakat piyasadaki mevcut kontratların özellikleri bilinmeli ve buna göre hareket edilmelidir.

Ülkemizde işlem gören vadeli altın kontratları ons/dolar ve gram/TL olmak üzere iki çeşittir. Bir de dolar/ons gümüş vadeli işlem sözleşmeleri bulunmaktadır. Aşağıda, bu araçlar hakkında detaylı bilgiler yer alıyor.

Piyasada İşlem Gören Vadeli Altın Kontratları

Altın, özellikle Türk toplumunda önemli bir yere sahiptir ve vazgeçilmez yatırım aracı olarak yüzyıllardır büyük ilgi görmektedir. VİOP’ta işlem gören vadeli altın kontratları ise sunduğu birçok avantaj ile yeni nesil altın yatırımcılarının dikkatini çekmektedir.

Özellikle VİOP’un öne çıkan işlem özelliklerinden biri olan kaldıraç oranları sayesinde bu değerli emtiadan yüksek kazançlar sağlanabilmektedir. Yatırım yapmanın temel amacı para kazanmak olduğundan, altın yatırımını bu kontratlardan faydalanarak yapmak en mantıklı yollardan biri olarak değerlendirilir.

Vadeli altın kontratları, Borsa İstanbul çatısı altında güvenle işlem gören araçlardır. Bu kontratların ons/dolar, gram/TL ve dolar/ons gümüş vadeli işlem sözleşmeleri olmak üzere üç türü mevcuttur. Her birinin farklı özellik ve avantajları vardır.

Altın yatırımlarını VİOP’un avantajlarından yararlanarak yapmak isteyenler için bu iyi bir fırsat olacaktır. Yatırımcı bu kontratlardan dilediğiyle işlemlerini gerçekleştirebilir ve her birinin avantajından özgürce faydalanabilir.

Bunun için vadeli altın kontratları nelerdir ve işlemleri nasıl yapılır gibi konularda yatırımcının bilinçlenmesi gerekmektedir.

Şimdi, bu kontratları ayrı ayrı inceleyerek tüm detaylarını ele alalım.

Gram Altın/Türk Lirası (XAU/TRY) Kontratı

Dayanak varlığın saf altın olduğu bu kontratlar, Borsa İstanbul’un Kıymetli Maden Vadeli İşlem Sözleşmeleri’nde işlem gören üç altın kontratından biridir. Nakdi uzlaşma sağlanmaktadır.

Gram altına yatırım yapma imkanı tanıyan gram/TL (XAU/TRY) kontratı, fiyat hareketlerinin kolay tahmin edilebilirliği nedeniyle yoğun bir şekilde tercih edilmektedir. Aynı zamanda düşük teminat oranları ve potansiyel getiri imkanları nedeniyle de yatırımcıların ilgi odağı olmaktadır.

Gram altın kontratları, kaldıraçlı işlem olanağı sunan ve TL üzerinden işlem yapıldığı için nemalandırma avantajı sağlayan bir ürün olarak da öne çıkmaktadır. Ayrıca bu kontratla yatırımcılar 1 gram altına parasını yatırabilmektedir.

Gram altın/TL kontratının öne çıkan teknik özellikleri şunlardır:

• Vade süreleri 2 aydır ve vade döngüleri; Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık olarak belirlenmiştir.
• Sözleşme büyüklüğü 1 gram altındır ve minimum fiyat adımı 0,01’dir.
• En aktif gram altın kontratı en yakın vadeli olandır.
• Değeri, virgülden sonra iki basamak olarak kote edilmektedir ve kotasyonlar TL cinsindendir.
• İşlem saatleri 09:30 – 18:15 arasıdır.
• Kaldıraç oranı 1:10’dur ve sözleşme teminatı vade boyunca sabittir.
• Takas süresi T+1 olarak uygulanmaktadır.
• Her vade ayının son iş günü, son işlem günü olarak belirlenmiştir.

Gram/TL vadeli kontratının kodu “F_XAUTRY0221” şeklindedir. Kod; sözleşme türü, dayanak varlık kodu, vade tarihi ve sıra numarasından oluşmaktadır.

F, vadeli işlem sözleşmesi olduğunu ifade eder ve Futures’ten gelir. XAU/TRY, gram altın ve Türk lirasının gösterim şeklidir. 02, Şubat ayına işaret ederken, 21 ise vade yılının son iki hanesidir.

Gram altın/TL kontratları ile spot piyasadaki riskleri yönetmek ve hedge etmek amacıyla yatırım yapabilirsiniz. Aynı zamanda spekülatif hareketlerden kazanç sağlamak için de bu araçları portföyünüze ekleyebilirsiniz.

Küresel altın piyasasındaki gelişmeler, gram altın fiyatlarında etki edeceğinden dünya ekonomisine dair gelişmelerin takipçisi olmak gerekmektedir. Bunun yanı sıra kontrat Türk lirası üzerinden işlem gördüğü için bu para biriminin değer değişimlerini de izlemek gerekir.

Ons Altın/Amerikan Doları (XAU/USD) Kontratı

Dayanak varlığın saf ons altın olduğu kontrat türüdür. Borsa İstanbul’un Kıymetli Maden Vadeli İşlem Sözleşmeleri’nde işlem gören bir diğer kontrattır. Nakdi uzlaşma sağlanır.

Ons altın/dolar vadeli kontratında, tıpkı diğerinde olduğu gibi VİOP’un kaldıraçlı ve çift yönlü işlemler özelliklerini kullanarak yatırım yapmanız mümkündür. Ayrıca daha düşük teminat ve maliyetlerle ons altının getiri avantajını fırsata çevirebilirsiniz.

Bu kontrat türü sayesinde hem ons altında hem de dolarda meydana gelen değer artışlarını kazanca çevirebilmeniz mümkündür. Spot piyasanın risklerini avantaja çevirebilir ve bu sayede daha rahat bir ruh hali ile işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Bildiğiniz gibi kaldıraç kullanabilmek için belli bir teminat büyüklüğünün yatırılmış olması gerekmektedir. VİOP’ta ons altın/dolar yatırımı yapmanın faydalarından biri de daha az teminat ile kaldıraç sisteminden yararlanabiliyor oluşunuzdur.

VİOP başlangıç teminatı kadar para ile kaldıraçlı işlem yapmanız mümkündür.

Ons altın/dolar kontratının teknik özellikleri gram altın ile benzerlik göstermektedir. Bunlar kısaca şöyle özetlenebilir:

• Vadeler ikişer aydır ve Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık döngülerinde belirlenmiştir.
• Vade bitiminde sistem otomatik olarak kapatılır ve yatırımcı isterse aynı stratejiyi yeni vadeye taşıyabilme hakkına sahiptir.
• Sözleşme büyüklüğü 1 ons altındır ve minimum fiyat adımı 0,05 olarak belirlenmiştir.
• Kontratın değeri, virgülden sonra dört basamak halinde kote edilir ve kotasyonlar dolar cinsindendir.
• İşlem saatleri, 09:30 – 18:15 arasındadır.
• Kaldıraç oranı yaklaşık 1:16’dır ve sözleşme teminatı vade boyunca sabittir.

Görüldüğü gibi gram/TL kontratı ile benzer yanları olan bu kontratın sözleşme büyüklüğü, değeri ve kotasyon gibi ayırt edici özellikleri bulunmaktadır.

Ons altın/USD kontratının kodu “F_XAUUSD0221” şeklindedir. Kod; sözleşme türü, dayanak varlık kodu, vade tarihi ve sıra numarası oluşmaktadır.

F, vadeli işlem sözleşmesi olduğunu ifade eder ve Futures’ten gelir. XAUUSD, ons altın ve Amerikan dolarının gösterim şeklidir. 02 Şubat ayına işaret ederken, 17 ise vade yılının son iki hanesidir.

Bu kontratın da yatırımcılarına sağladığı pek çok avantaj bulunmaktadır. VİOP’ta işlem yapmanın avantajları ile bu kontratlara ait avantajlar bir ara getirilerek en iyi şekilde yatırım yapmak mümkündür. Fakat tüm bunlardan önce hem piyasayı hem de kontratları iyi bir şekilde bilmek gerekir.

Dolar/Ons Gümüş Kontratı

Bu kontrat altın grubunda yer almasa da Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Vadeli İşlem Sözleşmeleri’nde yer almaktadır. Adından da anlaşılacağı üzere dayanak varlığın saf gümüş olduğu kontratları ifade eder.

Sözleşme büyüklüğü 10 ons gümüş olarak olarak belirlenmiştir.

Dolar/ons gümüş kontratının belli başlı özellikleri şunlardır:

• Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık vade ayları olarak belirlenmiştir.
• T+1 takas süresidir.
• Nakdi uzlaşma söz konusudur.
• İşlem saatleri 09:30 – 18:15 (normal seans) ve 19:00 – 23:00 (akşam seansı) arası belirlenmiştir.
• İşlem teminatına dair detaylar Takasbank Mevzuatı’na göre belirlenir.

Dolar/ons gümüşün kodu “F_XAGUSD” şeklindedir. Burada tıpkı diğerlerinde olduğu gibi F, vadeli işlemleri ifade eder. XAGUSD ise ons gümüş ve ABD dolarının kısa gösterimidir. 

Gümüş yatırımı yapmak isteyenleri VİOP’un avantajlarında buluşturan bu kontratlar, piyasa hakkında yeterli bilgiye sahip olunduğunda tercih edilmelidir.

VİOP Altın Kontratları ile Nasıl İşlem Yapılır?

VİOP’ta vadeli altın kontratları ile işlemleriniz internet üzerinden erişim sağlanan online platformlarda yapılır. Bunun için yatırımcıların kendilerine bir aracı kurum seçmesi gerekmektedir. Bu, bir banka veya yalnızca aracılık hizmeti veren yasal bir firma olabilir.

Seçilen aracı kurumun Borsa İstanbul veya SPK’dan alınmış yetki belgelerine sahip olmaları gerektiğini unutmamalısınız.

Ayrıca aracı kurumları, hizmet kalitelerini göz önünde bulundurarak seçmenizde her zaman fayda vardır. Aynı zamanda komisyon oranlarını da incelemeli; fakat yalnızca düşük maliyetli olduğu için rastgele bir firma seçmemelisiniz.

Bu piyasalarda hem ons altın/dolar hem de gram altın/TL kontratları aynı şekillerde işlem görmektedir. Öte yandan kontratlarda temel olarak iki farklı pozisyon oluşturma yöntemi vardır. Bunlar kısa ve uzun pozisyondur.

Uzun pozisyon (long) alım yapmak; kısa pozisyon (short) satış yapmak anlamına gelir. Yatırımcı duruma göre kendisine en uygun pozisyonu alma konusunda uzmanlık kazanmalıdır.

Uzun pozisyon alınacak duruma gram altın kontratı üzerinden bir örnek verelim. Eğer gram altının yükseleceği beklentisine sahipseniz uzun pozisyon alırsınız. Yükseldiğinde ise beklentiniz doğru çıktığı için kar edersiniz. Karınızı almak için uzun pozisyonu kısa pozisyon ile kapatırsınız.

Kısa pozisyon durumunu da ons altın kontratı üzerinden anlatalım. Eğer, ons fiyatlarının düşeceği beklentisine sahipseniz kısa pozisyon alırsınız. Fiyatlar düştüğünde ise beklentiniz doğru çıktığı için kar etmiş olursunuz. Karınızı almak için kısa pozisyonu, uzun pozisyon ile kapatırsınız.

Burada yatırımcıların en çok karıştırdıkları yer pozisyonların kapatılma şekilleridir. Bilmeniz gereken en önemli ayrım ise şundan ibarettir: “Uzun pozisyon, kısa pozisyonla kapatılır.
Kısa pozisyon ise uzun pozisyon ile kapatılır.”

Vadeli altın kontratları ile işlemlerinizi nasıl yapacağınızı tam olarak öğrenmek için demo hesapları kullanmanızı öneririz. Sanal para yüklü olan VİOP demo hesaplar sayesinde paranızı riske atmadan uzun ve kısa pozisyon oluşumunu doğru bir şekilde öğrenebilirsiniz.

Aklınıza takılan herhangi bir konuyu demo hesaplarda deneyerek, risk almadan deneyimlemiş olursunuz. Bu nedenle öncelikle eğitim ve demo hesap imkanlarından yararlanmanızı öneririz. Böylece kontratlarla ilgili de işinizi kolaylaştıracak bilgiler edinerek onları doğru şekilde kullanabilirsiniz.

Vadeli Altın Kontratları ile İşlem Yapmanın Avantajları Nelerdir?

Altın yatırımlarını yatırımcılar için daha kazançlı ve güvenilir hale getiren bu kontratlar, günümüzde sıkça tercih edilerek portföylerde daha fazla yer almaya başlamıştır. Neticede altın gibi değerli bir enstrüman için yatırımcılar açısından başta güvenlik unsuru önem taşımaktadır.

Burada yapılan işlemlerin tamamı Takasbank nezdinde güvendedir. Ayrıca işlemlerin gerçekleştiği ortam oldukça şeffaftır ve bu nedenle fiyatların gerçeği yansıtmaması gibi bir durum söz konusu değildir.

Bunun yanı sıra gram/TL vadeli kontratında gram üzerinden işlem yapıldığı için düşük teminatlar ile iyi bir getiri elde edilmesi mümkündür.

VİOP’ta işlem gören vadeli işlemler, başlıca avantajlarıyla öne çıkar ve bu yüzden tercih edilirler. Bunlardan en önemli ikisi hedging ve kaldıraç imkanlarından faydalanmaktır.

Yatırımın başlangıcında ödenen teminat tutarının düşük olması ve bunun yanında getirinin yüksek olması kaldıraç oranları ile ilişkilidir. Bu sayede altın, oldukça kazançlı olan bu piyasanın özellikleriyle kazanca çevrilmiş olur.